Chủ đề: MẠCH ĐIỆN ĐIỀU KHIỂN CẦU
THANG, PHÒNG NGỦ TIỆN LỢI
(Số tiết: 04 – Lớp 11)
1. Mô tả chủ đề
Học sinh tìm hiểu và vận dụng kiến thức về mạch
điện kín để thiết kế và lắp
mạch điện phòng ngủ và mạch điện cầu thang với những tiêu chí cụ thể. Sau khi hoàn thành, học sinh
sẽ được thử nghiệm và tiến hành đánh giá chất lượng sản phẩm.
2. Mục tiêu
a. Kiến thức, kĩ năng:
– Vận dụng được các kiến thức về dòng điện
không đổi, mạch điện kín, lắp các bộ nguồn.
– Vận dụng kiến thức (định luật Ôm cho
toàn mạch, bộ nguồn, ) một cách sáng
tạo để giải quyết các vấn đề tương tự.
– Tính toán, vẽ được bản thiết
kế sơ đồ
nguyên lí mạch điện;
– Lập kế hoạch cá nhân/nhóm để chế
tạo và thử nghiệm dựa trên bản thiết kế;
– Trình bày, bảo vệ được bản thiết
kế và sản phẩm của mình, phản biện được các ý kiến thảo luận;
– Tự nhận xét, đánh giá được quá
trình làm việc cá nhân và nhóm.
b. Phát triển
phẩm chất:
– Nghiêm túc, chủ động, tích cực tham gia các hoạt động học;
– Yêu thích sự khám phá, tìm tòi và vận dụng các kiến thức học được
vào giải quyết nhiệm vụ được giao;
– Có tinh thần trách nhiệm, hòa đồng, giúp đỡ nhau trong nhóm, lớp;
– Có ý thức tuân thủ các tiêu chuẩn kĩ
thuật và giữ gìn vệ sinh chung khi thực nghiệm.
c. Định hướng
phát triển năng lực:
– Tìm hiểu khoa học, cụ thể về mạch điện
kín của dòng điện không đổi;
– Giải quyết được nhiệm vụ thiết kế và lắp
mạch điện một cách sáng tạo;
– Hợp tác với các thành viên trong nhóm để thống nhất bản thiết kế và
phân công thực hiện;
– Tự nghiên cứu kiến thức, lên kế hoạch thiết kế, lắp
đặt, thử nghiệm và đánh giá.
3. Thiết bị
– Các thiết bị dạy học: giấy A0, mẫu bản kế hoạch, …
– Nguyên vật liệu và dụng cụ để chế tạo và thử nghiệm “Mạch điện cầu thang, mạch điện phòng ngủ”
·
Bóng đèn; dây nối
·
2 Công tắc 3 chân
·
Nguồn pin
·
Kéo, dao rọc giấy;
·
Băng dính, keo;
·
Thước kẻ, bút;
4. Tiến trình dạy
học
Tiết
1, 2
Hoạt
động 1. XÁC ĐỊNH YÊU CẦU THIẾT KẾ VÀ LẮP ĐẶT MẠCH
ĐIỆN ĐIỀU KHIỂN CẦU THANG VÀ MẠCH ĐIỆN PHÒNG NGỦ
A. Mục đích
– Học sinh phân tích và hiểu rõ yêu cầu “Thiết kế và lắp đặt mạch điện cầu
thang và phòng ngủ” (do giáo viên cung cấp) theo các tiêu chí:so đồ nguyên lí rõ ràng, mạch điện hoạt động tốt khi điều khiển
hai công tắc cho 1 bóng đèn
– Học sinh hiểu rõ yêu cầu vận dụng kiến
thức về mạch điện
kín để thiết kế
và thuyết minh thiết kế trước khi lắp mạch điện.
B.
Nội dung
– Tìm hiểu về một mạch điện trong nhà tiện ích trong qua trình sinh
hoạt.
– Xác định nhiệm vụ thiết kế
·
Mạch điện hai công tắc cùng điều khiển 1 bóng đèn
·
Hai công tắc hoạt động độc lập tốt
·
Mạch điện gọn gàng, đẹp, đèn sáng bình thường phù hợp mô hình
nhà.
C.
Dự kiến sản phẩm hoạt động của học sinh
– Mô tả và giải thích được một nguyên lý làm việc của mạch điện
điều khiển;
– Xác định được kiến thức cần sử
dụng để thiết kế theo các tiêu chí đã cho.
+ Công suất điện
+ Ghép các nguồn thành bộ
+ Mạch điện kín
D.
Cách thức tổ chức hoạt động
– Giáo viên giao cho học sinh tìm hiểu về một mạch
điện điều khiển nhà thông minh thông qua 1 mạch điện GV đã mắc sẵn trên 1 mô
hình.
– Học sinh ghi lời mô tả và giải thích vào vở cá nhân; trao đổi với bạn
(nhóm đôi hoặc 4 học sinh); trình bày và thảo luận chung.
– Giáo viên xác nhận kiến thức cần sử dụng là mạch
điện kín và giao nhiệm vụ cho học sinh tìm hiểu
trong sách giáo khoa để giải thích, tính toán thông qua việc thiết kế
mạch điện với các tiêu chí đã cho.
Hoạt động 2.
NGHIÊN CỨU KIẾN THỨC TRỌNG TÂM VÀ
XÂY DỰNG BẢN THIẾT KẾ
A.
Mục đích
Học sinh hình thành kiến thức mới mạch điện
kín; đề xuất được giải pháp và xây dựng
bản thiết kế mạch điện điều khiển.
B.
Nội dung
– Học sinh nghiên cứu sách giáo khoa và tài liệu tham khảo về các kiến thức
trọng tâm sau:
·
Định luật Ôm cho toàn mạch (Vật lí 11 – Bài 9)
·
Mắc các nguồn điện thành bộ (Vật lí 11 – Bài 10);
– Học sinh thảo luận về các thiết kế đưa ra giải pháp có căn cứ. Gợi ý:
·
Điều kiện nào để có
dòng điện.
·
Khi nào 1 mạch điện có thể hoạt động
được
·
Sử dụng công tắc nào, mắc mạch điện như thế nào để 2 công tắc
cùng điều khiển chung 1 bóng đèn 1 cách độc lập
·
Các thiết bị, dụng cụ nào
cần được sử dụng và sử dụng như thế nào?
– Học sinh xây dựng phương án thiết kế thuyền và chuẩn bị cho buổi trình
bày trước lớp (các hình thức: thuyết trình, poster, powerpoint...). Hoàn thành
bản thiết kế (phụ lục đính kèm) và nộp cho giáo viên.
–
Yêu cầu:
·
Bản thiết kế chi tiết có kèm hình ảnh, các nguyên vật liệu sử
dụng…
·
Trình bày, giải thích và bảo vệ bản thiết kế theo các tiêu
chí đề ra.
C. Dự kiến sản phẩm hoạt động
của học sinh
– Học sinh xác định và ghi được thông tin, kiến thức về mạch
điện kín và bộ nguồn phù hợp công suất bóng đèn.
– Học sinh đề xuất và lựa chọn giải pháp có căn cứ, xây dựng
được bản thiết kế mạch đảm bảo các tiêu chí.
D. Cách thức tổ
chức hoạt động
–
Giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh:
·
Nghiên cứu kiến thức trọng tâm: Mạch điện không đổi, công
suất điện, mắc các nguồn thành bộ
·
Xây dựng bản thiết kế mạch theo yêu cầu;
·
Lập kế hoạch trình bày và bảo vệ bản thiết kế.
–
Học sinh thực hiện nhiệm vụ theo nhóm:
·
Tự đọc và nghiên cứu sách giáo khoa, các tài liệu tham khảo,
tìm kiếm thông tin trên Internet…
·
Đề xuất và thảo luận các ý tưởng ban đầu, thống nhất một
phương án thiết kế tốt nhất;
·
Xây dựng và hoàn thiện bản thiết kế hiểnmạch điều ;
·
Lựa chọn hình thức và chuẩn bị nội dung báo cáo.
–
Giáo viên quan sát, hỗ trợ học sinh khi cần thiết.
Tiết 3
Hoạt
động 3. TRÌNH BÀY BẢN THIẾT KẾ
A. Mục đích
Học
sinh hoàn thiện
được bản thiết kế mạch điện điều khiển của nhóm mình.
B. Nội dung
– Học sinh trình
bày, giải thích và bảo vệ bản thiết kế theo các tiêu chí đề ra.
–
Thảo luận, đặt câu hỏi và phản biện các ý kiến về bản thiết kế; ghi lại các
nhận xét, góp ý; tiếp thu và điều chỉnh bản thiết kế nếu cần.
– Phân công công
việc, lên kế hoạch thiết kế và lắp đặt mạch điện.
C. Dự kiến sản
phẩm hoạt động của học sinh
Bản
thiết kế mạch điều khiển sau khi được điều chỉnh và hoàn thiện.
D. Cách thức tổ
chức hoạt động
–
Giáo viên đưa
ra yêu cầu về:
·
Nội dung cần trình bày;
·
Thời lượng báo cáo;
·
Cách thức trình bày bản thiết kế và thảo luận.
– Học sinh báo cáo, thảo luận.
– Giáo viên điều hành, nhận xét, góp
ý và hỗ trợ học sinh.
Hoạt
động 4. CHẾ TẠO VÀ THỬ NGHIỆM LẮP MẠCH ĐIỆN
ĐIỀU KHIỂN CẦU THANG VÀ MẠCH ĐIỆN PHÒNG NGỦ
A. Mục đích
–
Học sinh dựa vào bản thiết kế đã lựa chọn để lắp mạch điện đảm bảo yêu cầu đặt
ra.
–
Học sinh thử nghiệm, đánh giá sản phẩm và điều chỉnh nếu cần.
B. Nội dung
– Học sinh sử dụng các dụng cụ đã chuẩn bị tiến hành lắp đặt
mạch điện điều khiển theo bản thiết kế.
–
Trong quá trình lắp đặt mạch các nhóm đồng thời thử nghiệm và điều chỉnh các
loại bóng đèn, quan sát, đánh giá cho công suất phù hợp và điều chỉnh thay thế nếu
cần.
C. Dự kiến sản
phẩm hoạt động của học sinh
Mỗi nhóm có một sản phầm là mạch
điện điều khiển bởi hai công tắc trên mô hình nhà ở đã được bốc thăm.
D. Cách thức tổ chức hoạt động
–
Giáo viên
giao nhiệm vụ:
·
Sử dụng các đồ dùng cho trước lắp đặt theo bản thiết kế;
·
Thử nghiệm, điều chỉnh và hoàn thiện sản phẩm.
– Học sinh tiến hành lắp đặt, thử
nghiệm và hoàn thiện sản phầm theo nhóm.
– Giáo viên quan sát, hỗ trợ học sinh
nếu cần.
Tiết 4
Hoạt
động 5.
TRÌNH BÀY SẢN PHẨM MẠCH ĐIỆN
ĐIỀU KHIỂN CẦU THANG VÀ MẠCH ĐIỆN PHÒNG NGỦ
A. Mục đích
Các
nhóm học sinh giới thiệu mạch điện điều khiển trước lớp, chia sẻ về kết quả thử
nghiệm, thảo luận và định hướng cải tiến sản phầm.
B. Nội dung
– Các nhóm trình diễn
sản phẩm trước lớp.
– Đánh giá sản phẩm
dựa trên các tiêu chí đã đề ra:
· Hai công tắc cùng điều khiển mạch điện có bóng đèn
·
Mạch điện hoạt động tốt, đèn sáng đúng với công suất của nó.
·
Mạch điện gọn đẹp, tiện lợi
–
Chia sẻ, thảo luận để tiếp tục điều chỉnh, hoàn thiện sản phẩm.
·
Các nhóm tự đánh giá kết quả nhóm mình và tiếp thu các góp ý,
nhận xét từ giáo viên và các nhóm khác;
·
Sau khi chia sẻ và thảo luận, đề xuất các phương án điều
chỉnh sản phẩm;
·
Chia sẻ các khó khăn, các kiến thức và kinh nghiệm rút ra qua
quá trình thực hiện nhiệm vụ thiết kế và lắp đặt mạch điện.
C. Dự kiến sản
phẩm hoạt động của học sinh
Mạch
điện đã được lắp hoàn thiện trong mô hình và nội dung trình bày báo cáo của các
nhóm.
D. Cách thức tổ
chức hoạt động
–
Giáo viên
giao nhiệm vụ: các nhóm trình diễn sản phầm trước lớp và tiến hành thảo luận,
chia sẻ.
– Học sinh trình đóng ngắt mạch ở các
vị trí công tắc bố trí khác nhau trên mạch điện gắn mô hình nhà ở
– Các nhóm chia sẻ về kết quả, đề xuất
các phương án điều chỉnh, các kiến thức và kinh nghiệm rút ra trong quá trình thực hiện nhiệm vụ thiết kế và lắp đặt mạch điện.
– GV cho các nhóm tiến hành đánh giá
sản phẩm và thuyết trình của từng nhóm khác, tự đánh giá thành viên trong nhóm
- Giáo viên đánh giá, kết luận và tổng kết.
SẢN PHẨM
BẢNG TIÊU CHÍ ĐÁNH HOẠT ĐỘNG
BÁO CÁO PHƯƠNG ÁN THIẾT KẾ VÀ SẢN PHẨM
|
TT |
Bản phương
án thiết kế |
Điểm tối đa |
Điểm đạt được |
|
|
Hình thức |
|
|
|
1 |
Hình
vẽ rõ ràng, hợp lí, dễ quan sát |
2 |
|
|
2 |
Mạch
điện trên mô hình gọn gàng, đẹp |
2 |
|
|
3 |
Có
chú thích đầy đủ các bộ phận của mạch điện điều khiển(Pđm, Uđm,
Iđm) |
2 |
|
|
4 |
Tính
sáng tạo |
1 |
|
|
|
Kĩ năng
thuyết trình |
|
|
|
5 |
Trình
bày thuyết phục: Từ sơ đồ nguyên lí chuyển sang sơ đồ lắp đặt và trên mô hình
thực tế. |
5 |
|
|
6 |
Nêu
được tiến trình thử nghiệm đánh giá để có kết quả của yêu cầu |
2 |
|
|
7 |
Trả
lời được câu hỏi phản biện. |
3 |
|
|
8 |
Tham
gia đóng góp ý kiến, đặt câu hỏi phản biện có chất lượng cho nhóm báo cáo. |
3 |
|
|
Tổng điểm |
20 |
|
|
|
Mức độ Tiêu chí |
4 |
3 |
2 |
1 |
|
Quan trọng |
Có ý nghĩa |
Nhỏ |
Không có |
|
|
Nghiên cứu và thu thập thông tin |
Tìm kiếm được nhiều thông
tin cho chủ đề hoặc nhiệm vụ được giao |
Tìm kiếm được một số thông
tin có liên quan đến chủ nhưng chỉ một phần |
Tìm kiếm được một vài thông
tin có liên quan đến chủ nhưng chỉ một lượng nhỏ có ích |
Không tìm kiếm được thông tin
có liên quan đén chủ đề |
|
Chia sẻ thông tin |
Chia sẻ nhiều thông tin hữu
ích cho nhóm |
Chia sẻ một số thông tin hữu
ích với nhóm |
Chia sẻ một số ít thông tin
với nhóm |
Không chia sẻ thông tin với
nhóm |
|
Sự tham gia vào nhiệm vụ nhóm |
Tham gia tất cả các nhiệm vụ
hoặc buổi họp với nhóm |
Chỉ tham gia hơn một nửa
các nhiệm vụ hoặc buổi họp với nhóm |
Chỉ tham gia dưới một nửa
các nhiệm vụ hoặc buổi họp với nhóm |
Không tham gia nhiệm vụ hoặc
buổi họp nào với nhóm |
|
Hoàn thành nhiệm vụ |
Hoàn thành nhiệm vụ được
giao |
Hoàn thành hơn một nửa nhiệm
vụ được giao |
Hoàn thành ít hơn một nửa
nhiệm vụ được giao |
Không hoàn nhiệm vụ nào được
giao |
|
Lắng nghe ý kiến của các thành viên khác |
Lắng nghe ý kiến và phản hồi
của các thành viên khác trong nhóm. |
Gần như lắng nghe ý kiến và
phản hồi của các thành viên khác trong nhóm. |
Không thường xuyên lắng
nghe ý kiến và phản hồi của các thành viên khác trong nhóm. |
Không lắng nghe ý kiến và
phản hồi của các thành viên khác trong nhóm, tự làm theo cách của mình |
|
Hợp tác với nhóm |
Thảo luận không tranh cãi với
các thành viên khác trong nhóm |
Thảo luận với các thành
viên khác trong nhóm nhưng chỉ vài lần tranh cãi |
Thỉnh thoảng tranh cãi với
các thành viên khác của nhóm |
Tranh cãi với mọi người và
cố gắng để họ suy nghĩ như mình |
0 Nhận xét